चाबहिल–बौद्ध–साँखु सडक कालोपत्रेका लागि माधव नेपालको ‘आक्रमक एक्सन’
काठमाडौं, १० साउन । १५ असारमा जोरपाटीको स्थानीय बासिन्दाहरुले सडकमै रोपाई गरेर सरकारको बिरोध गरे । कविहरुले समेत सडकमै कवि सम्मेलन गरे । भाका हालीहाली सरकारको बिरोध गरे । चाबहिल–बौद्ध जोरपाटी हुदै साँखु जाने सडक हिलाम्मे भएर यात्रा कष्टकर हुन थालेपछि स्थानीयहरु सरकारको बिरोधमा उत्रिएका थिए । तर, यो सडक निर्माण वर्तमान सरकारको कारणले नबनेको भने होइन । यो सडक ठेक्का लागेको तीन वर्ष पुगेको छ । स्थानीयकै अबरोध देखाउदै ठेकेदारहरुले काम रोकेका हुन् ।
तीन वर्ष अघि चाबहिल–बौद्ध–साँखु सडक समयमै काम सक्ने भन्दै उपत्यका काठमाडौं सडक विस्तार आयोजनाले २०७२ असोजमा ५ वटा प्याकेज बनाएर ठेक्का लगायो । ०७२ कात्तिकबाट सडक विस्तार तथा निर्माण सुरु भयो । तर, नापी ठीक नभएको भन्दै स्थानीयले सर्वोच्चमा मुद्दा हालेपछि काम ठप्प भयो । आयोजनाका अनुसार सडकको केन्द्रबाट ११ मिटर दायाँ–बायाँ विस्तार गनुपर्ने हुन्छ । तर, यसमा स्थानीयले अबरोध मात्रै गरेनन् सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा समेत हाले । सर्वोच्च अदालतले सडक विस्तार गर्दा घरजग्गाधनीलाई मुआब्जा दिनुपर्ने फैसला गरेपछि काम रोकियो ।
आयोजनाका अनुसार ५ प्याकेज मध्ये चाबहिलबाट बौद्ध जोरपाटी हुँदै दक्षिणढोकासम्म ३.६ किलोमिटर सडक विस्तार तथा निर्माणको जिम्मा युनाइटेड विल्डर्स एण्ड इन्जिनियर्स प्रालि नामक ठेकेदार कम्पनीले पाएको छ । २०७२ असोजमा ठेक्का पाएको यो कम्पनीले २०७४ चैतमा काम सम्पन्न गरीसक्नुपथ्र्यो । तर, तर, उसले स्थानीयको अबरोध देखाएर सम्झौता अनुसार काम सम्पन्न गरेन । यो कम्पनीले अहिलेसम्म १० प्रतिसत पनि काम गरेको छैन ।
दक्षिणढोकाबाट २.४ किलोमिटर सडक निर्माणको जिम्मा बज्रगुरु च्याङमिला खानी जेभी नामक ठेकेदार कम्पनीले पाएको छ । उसले २०७२ असोजमा २०७४ माघमा सम्पन्न गर्नुपर्ने सम्झौता थियो । तर, १० प्रतिसत पनि काम भएको छैन । थलिबाट ३ किमी साँखुतिरको खण्ड निर्माणको जिम्मा बज्रगुरुरविरुवा खानी जेभीले पाएको छ । उसले २०७५ वैशाखमा पुरा गर्नुपर्ने थियो । तर, थानीयको विवादलाई देखाएर काम गरेको छैन । खुलालटार, सलम्बुटार २.४६ किमी खण्डको जिम्मा बिटीरसुनकोशी वर्ल्डवाइड पाएको छ । गत माघमै पुरा गर्नुपर्ने यो कम्पनीले पनि काम गरेको छैन । १.०४ किमी साँखुसम्मको अन्तिम खण्ड निर्माणको जिम्मा लामा समानान्तर जेभीले पाएको छ ।
माधव नेपालको ‘आक्रमक एक्सन’
चाबहिल–बौद्ध–साँखु सडक पूूर्व प्रधानमन्त्री तथा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा)का वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालको निर्वाचन क्षेत्रको धेरै क्षेत्र पुग्ने सडक हो । वरिष्ठ नेता नेपालको काठमाडौं २ मा पर्ने कागेश्वर मनहरा, शंखरापुर लगायतका नगरपालिका यहीबाटो भएर जानुपर्छ । यही सडक खण्डमा नेपालको मात्रै नभएर विश्वकै पर्यटकीय केन्द्र विश्व सम्पदा सूचीमा रहेको बौद्ध पनि पर्छ । तर, यो बाटो यस्तो छ, हिउदमा धुलोले पुरिएर मान्छेहरु चिन्नै नसक्ने बन्छ, वर्खामा हिलाम्ये हुन्छ । प्रहरीका अनुसार यो क्षेत्रमा खाल्डा खुल्डीका कारण अत्याधिक रुपमा मोटरसाइकल र स्कुटी दुर्घटना हुने गरेको छ ।
यो सबै तथ्य थाहा पाएपछि नेता नेपालले कागेश्वरी मनहराको दक्षिण ढोका स्थित नोरर्लिङ होटलमा गत ४ साउन गते भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री रघुविर महासेठ, मन्त्रालयका सचिव, सडक विभागका उच्च अधिकारीहरु, स्थानीय जनप्रतिनिधि, ठेकेदार र त्यस क्षेत्रका संसदहरु सबैलाई बोलाए । उनले मन्त्री, मन्त्रालयका उच्च अधिकारीहरु र ठेकेदारलाई पालैपालो सोधे, ‘समस्या के हो ? समधान कसरी हुन्छ ?’ समधान बारेमा आनाकानी गरेपछि नेता नेपालले सबैलाई झपारे भने, ‘समधान बिनाका समस्या हुन्छ हुदैन । जसरी पनि आजै समधान चाहियो ।’ छलफलमा सहभागीहरुले अदालतको फैसला र स्थानीयको अबरोधको समस्या सुनाए ।
तर, नेता नेपालले जसरी पनि तत्काल सडक बनाउन पर्ने निर्देशन पछि मुद्दा परेका दायाँ वाया भागलाई छोडेर समस्या नभएका सडक तत्काल कालोपत्रे गर्ने सहमती भएको छ । यो बाँकी समस्या नहोस् भनेर नेता नेपालले यसलाई मन्त्रीपरिषद्बाट समेत निर्णय गराएका छन् । नेता नेपालले तत्काल काम सुरु गर्न निर्देशन दिएपछि काम सुरु भएको छ । नेता नेपालले आगमी १९ साउनमा सडक निर्माणको प्रगति अनुगमन गर्नेछन् । उनले भनेका छन्, ‘१९ गते अनुगमन हुन्छ । १९ साउनसम्म पनि सडक कालोपत्रेमा प्रगति भएन भने ठिक हुन्न ।’
बुधबार आफ्नो निर्वाचन क्षेत्र काठमाडौं २ शंखरापुरको साँखु साँखुको एक कार्यक्रममा भने नेता नेपालले चाबहिल–बौद्ध–साँखु सडक तत्काल कालोपत्रे हुने बताए । उनले आफू १९ गते स्थानीय जनतााहरुसँगै सडक कालोपत्रेको प्रगति हेर्न आउने बताए । यदि प्रगति नदेखिए तत्काल एक्सन लिने उनको चेतावनी छ ।