आन्तरिक राजनीतिमा सक्रियता बढाउँदै देउवा
पौडेल र सिटौलाको आरोप
काठमाडौं, १४ असार । नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा पार्टीको आन्तरिक राजनीतिमा सक्रियता बढाउँदै छन् । पार्टीभित्रका इतरपक्षका नेताहरुको प्रहारसंगै देउवा सक्रिय हुदै जाने रणनीतिमा रहेका छन् ।
आफूइतर पक्षको चर्को दबाबपछि पार्टीको आन्तरिक राजनीतिमा सक्रियता बढाएका देउवामाथि इतरपक्षले सिंगो पार्टीका लागि चिन्ता लिनेभन्दा पनि गुटका लागि मात्रै चिन्तित बन्ने गरेको आरोप लगाउँदैछन् । देउवाले पार्टीको जनजागरण अभियानमा खटाइएका केन्द्रीय प्रतिनिधिलाई पार्टीको अवस्थाबारे बुझिरहेका छन् ।
कांग्रेस मुख्य सचिव कृष्णप्रसाद पौडेलका अनुसार सभापति देउवाले वितेको बुधबार ७७ वटै जिल्लामा खटाइएका केन्द्रीय प्रतिनिधिसँग जागरण अभियान, अबको रणनीति र वर्तमान राजनीतिक अवस्थाका विषयमा छलफल गरेका छन् ।
संस्थापनइतर पक्षका नेताहरू रामचन्द्र पौडेल र कृष्णप्रसाद सिटौला समूहले जनजागरण अभियानप्रति असन्तुष्टि जनाउँदै आएका छन् । पौडेलले जनजागरण घोषणालगत्तै एकलौटी ढंगले घोषणा गरिएको भन्दै आपत्ति जनाएका थिए भने सिटौलाले संगठनबिना नै पार्टीको जागरण चलाइएको भन्दै जनजागरणले दिनुपर्ने प्रतिफल दिन नसकेको बताउँदै आएका छन् ।
यसरी इतरपक्षको प्रहारपछि देउवाले आफूनिकटका नेतासंग गोप्य छलफल गर्दै थप शसक्त रुपमा अगाडी बढाउँने रणनीति बनाईरहेका छन् ।
भ्रातृ संगठनलाई पुर्णता दिने मुडमा देउवा
सभापति देउवाले पार्टीको केन्द्रीय समिति बैठक २२ असारका लागि डाकेका छन् । पार्टीको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समिति गठनका विषयमा भएको विवादपछि करिब तीन महिना यता कांग्रेसको केन्द्रीय समिति बैठक बस्न सकेको छैन ।
सभापति देउवाले आगामी बैठकबाट पार्टीका रिक्त रहेका भ्रातृ संगठनलाई पूर्णता दिनसमेत चाहेका छन् । आगामी चैतबाट सकिने केन्द्रीय कार्यसमितिको म्यादका विषयमा पनि बैठकमा छलफल हुने बताईएको छ ।
सभापति देउवानिकट केन्द्रीय सदस्य मीन विश्वकर्माले आगामी केन्द्रीय समिति पार्टीको महाधिवेशनको कन्सेप्टमा प्रवेश गर्ने बताए ।
‘कहिले अर्ली महाधिवेशनको कुरा उठ्यो, कहिले विशेष महाधिवेशनका कुरा उठे, अब भने महाधिवेशनको कन्सेप्ट लगभग सुरु भयो,’ विश्वकर्माले भने ।
उनले आगामी केन्द्रीय समितिबाट महाधिवेशनको कन्सेप्टमा अघि बढ्दासमेत पुराना तह मर्ज भएर बनेका सबै संगठनको अधिवेशन सक्न एक वर्षभन्दा बढी समय लाग्ने बताए । त्यसपछि मात्रै केन्द्रीय महाधिवेशनतर्फ पार्टी अघि बढ्ने उनले बताए ।
इतर पक्षका नेता प्रदीप पौडेल भने विधानमा भएको व्यवस्थाबाट नै पार्टीलाई महाधिवेशनमा लैजानुपर्ने बताउँछन् ।
‘विधानमा जे व्यवस्था छ त्यहीअनुसार महाधिवेशन गर्नुपर्छ, अब समय छैन भनेर म्याद थपेर समय लम्ब्याउने कुनै बहानालाई कार्यकर्ताले स्वीकार्न सक्दैनन, अब केन्द्रले मात्रै सहमति गरेर हुँदैन,’ नेता पौडेलले भने ।
उनले विधानमा भएको संक्रमणकालीन व्यवस्थाअनुसार समेत पार्टीलाई महाधिवेशनमा लैजान सकिने जनाए । नेता पौडेलले पार्टीका सबै गतिविधि अब महाधिवेशन केन्द्रित हुन थालिसकेको समेत बताए ।
सभापति देउवा भने रिक्त सबै संरचनाको भरपाई गरेर महाधिवेशनमा जाने पक्षमा देखिएको उनीनिकट स्रोत बताउँछ । त्यसका लागि आफू पक्षीय नेताहरूलाई उनले अघि सारेका छन् । तर, इतरपक्ष कुनै हालतमा म्याद थपको पक्षमा नजाने अडानमा देखिएको छ । संस्थापन पक्षले पेलेर अघि बढे रोक्ने पक्षमा इतरपक्ष रहेको देखिन्छ ।
सिटौला समूहले गत सोमबार राजधानीमा गरेको कार्यक्रममा सहभागी सो समूहका नेताहरूले केन्द्रीय समितिमा हुने अबको रणनीतिको संकेत समेत गरिसकेका छन् ।
कांग्रेसको आगामी केन्द्रीय कार्यसमितिको बैठकसमेत विगतजस्तै लम्बिने देखिएको छ । बैठकका लागि नियमावली संशोधन मस्यौदा समितिद्वारा प्रस्तुत कांग्रेसको नियमावली, २०७६ माथि छलफल, राष्ट्रिय जागरण अभियान पहिलो चरणको कार्यक्रमको समीक्षा, भ्रातृ एवं शुभेच्छुक संस्थाको विधान र चौथो समसामयिक राजनीतिक विषय गरी चारवटा एजेन्डा तय गरिएको छ ।
कांग्रेसले नियमावली संशोधन मस्यौदाका लागि तीन महिनाअघि केन्द्रीय समितिको बैठकले नेता रमेश लेखकको संयोजकत्वमा पाँच सदस्यीय समिति गठन गरेको थियो । समितिमा मीनबहादुर विश्वकर्मा, जीवन परियार, ईश्वरी न्यौपाने र प्रदीप पौडेल सदस्य छन् ।
नियमावली संशोधन मस्यौदा पारित गरे पार्टी संगठनलाई पूर्णता दिन सहज हुने भन्दै संस्थापन पक्ष अघि बढिरहेको छ । गत पुसमा विधान संशोधन भए पनि नियमावली संशोधन हुन बाँकी रहेका कारण प्रदेश समिति, प्रदेश सभा निर्वाचन क्षेत्रीय समिति तथा पालिका समिति गठन गर्ने काम प्रभावित बन्दै आएको छ ।
यसैगरी, विधानका केही प्रावधान संशोधन नगर्दा कतिपय भ्रातृसंगठनको महाधिवेशनसमेत रोकिएको अवस्था छ ।
समयमै होला १४औं कांग्रेसको महाधिवेशन ?
केन्द्रीय समितिको आगामी बैठकमा संस्थापन इतरपक्षले १४औं महाधिवेशनको मिति तोक्न तथा स्थानीय अधिवेशनको प्रक्रिया सुरु गर्न दबाब दिने रणनीति बनाएका छन् । कांग्रेसमा विगतदेखि नै महाधिवेशन भएर म्याद सकिएपछि एक वर्ष म्याद थप्ने परम्परा रहँदै आएको छ ।
संस्थापन पक्ष त्यही परम्परालाई निरन्तरता दिने रणनीतिमा छ भने इतरपक्ष तत्कालै महाधिवेशनमा होमिनुपर्ने बताउँदै आएको छ । १३ औं महाधिबेशनबाट सभापति सहित शक्तिशाली देखिएका देउवा पुन सभापति बन्ने र आफू अनुकुल समयमा महाधिबेशन गराउँने तयारीमा छन् ।
पार्टी विधानको दफा ३५ को २ (घ) अनुसार ‘कांग्रेसको केन्द्रीय महाधिवेशन र प्रदेश अधिवेशन हुने वर्षभन्दा कम्तीमा १ वर्षअघि स्थानीय तहका सबै अधिवेशन र कार्यसमिति गठन गरिनेछ’ भन्ने उल्लेख छ ।
पार्टी विधानको दफा ४३ ले ‘असाधारण स्थिति भएमा केन्द्रीय कार्यसमितिले त्यसको कारण खोली बढीमा एक वर्षसम्मको अवधि बढाउन सक्नेछ’ भन्ने उल्लेख गरेको छ । यसैगरी संविधानको राजनीतिक दलसम्बन्धी व्यवस्थामा पनि ५ बर्षभित्रमा केन्द्रीय पदाधिकारी र सदस्यको निर्वाचन गर्नुपर्ने प्रावधान छ । विशेष कारण परे ६ महिना बढाउन सकिने व्यवस्था संविधानमा उल्लेख छ । यही व्यवस्था र सुबिधालाई आधार मानेर देउवाले आफ्नो कार्यकाल डेढ बर्ष बढाउँन खोजेका छन् । जसको पार्टी भित्र तिब्र आलोचना हुदैछ ।